İstanbul'un Manevi FATİHİ ve ilim alimi AKŞEMSETTİN'İ ADIM ADIM ANALIM...
(1390- 15 Ocak 1460). 
'Fatih Sultan Mehmed'in hocası ve danışmanı. Şemsîyye-î Bayramîyye isimli Türk tarikâtının kurucusu ve tıp alimi'

AKŞEMSETTİN'NİN HAYATI 
Asıl adı Mehmet Şemsettin Bin Hamza'dır. Akşemseddin Şam'da doğmuştur. Soyu baba tafından Hz. Ebubekir'e dayanır.

Akşemseddin, Fatih Sultan Mehmed'in hocası ve danışmanıdır. Akşemseddin bir Türk âlimi, tıp insanı ve Mikrobu ilk bulandır. Şemsîyye-î Bayramîyye isimli Türk tarikâtının kurucusu. Saçının sakalının ak olması veya beyaz elbiseler giymesinden dolayı Akşeyh veya Akşemseddin lakablarıyla meşhur olmuştur.

AKŞEMSEDDİN VE İLMİ
Akşemseddin, 7 yaşında hafız olup, ailesiyle birlikte Amasya'nın Kavak bucağına yerleşmiştir. Babasının vefatından sonra Amasya ve Çorum'un ilçesi Osmancık medreselerinde eğitimini tamamlayıp müderris oldu. 
Abdulkâdir A. GEYLANİ, İmam GAZALİ ve Mevlânâ (Celâleddîn-i Rumi) zamanında yaşadı.

Tasavvufa olan ilgisinden dolayı önce İran'ı dolaştı ama umduğunu bulamadığı için tekrardan Anadolu'ya dönmek zorunda kaldı. Ankara'ya giden Akşemseddin, Hacı Bayram Veli'nin yanına gitti.

Akşemseddin yine Ankara'dan ayrıldı. Başka bir mürşid aramak için Halep’te bulunan Şeyh Zeynüddin’e talebe olmak için Haleb’e giderken, gördüğü bir rüya rüyasında boynuna bir zincirin takılmış olduğunu, zincirin diğer ucu Hacı Bayram Veli'nin elinde ve kendisini Ankara'ya doğru çektiğini gördü.

Akşemseddin, yeniden Ankara'ya döndü. Hacı Bayram Veli kendisine özel ilgi  gösterildi. Kısa süre tasavvufun bütün yollarını ve inceliklerini öğrendi.
Hacı Bayram VELI'den  hicazet aldı. 
Hacı Bayram Veli'den aldığı izinle Ankara'dan ayrıldı. Beypazarına yerleşti ve burada şöhret buldu.  

Akşemseddin, buradan da ayrılıp Çorum İskilip'e yerleşir. Sonra Bolu'nun Göynük ilçesine yerleşir. Burada eserlerini yazmış ve yedi kere hacca gidebilme imkânı bulmuştur.

AKŞEMSEDDİN İSTANBUL'DA 
Akşemseddin, II. Murat'ın emir ve isteğiyle II. Mehmed'in (Fatih) hocalığına ve danışmanlık yapmaya başlamıştır.
İstanbul'un fethine katkıda bulunmuştur. Akşemseddin çocukları, öğrencileri ve müritleriyle birlikte fetih ordusuna katılmışlardır.

Akşemseddin ve İstanbul'un fethi 
Akşemseddin FATIH'i öyle yetiştirdiki 
9 yaşında Hafız, 14 yaşında Patişah, 21 yaşında İstanbul'u feth etti. Fatih Sultan Mehmed'in hocası ve danışmanıdır. Daima birbirine iltifat ederlerdi.

Fatih Sultan Mehmed Han muhteşem ordusuyla İstanbul’un fethine çıktığında, Akşemseddin, Akbıyık Sultan, Molla Fenari, Molla Gürani, Şeyh Sinan gibi meşhur veliler ve alimler de talebeleriyle birlikte orduya katıldılar.

Akşemseddin hazretleri savaş esnasında Sultan’a gerekli tavsiyelerde bulunarak, yeni müjdeler veriyordu. Kuşatmanın uzaması ve Sultan’ın ısrarı üzerine ve Allahü tealanın izni ile fethin ne gün olacağını bildiren Akşemseddin, Sultan şehre girerken yanında yer aldı.

Fetih ordusu İstanbul’a girdikten sonra İslamiyetin harple ilgili hukukunun gözetilmesini genç Padişah’a hatırlattı ve buna göre hareket edilmesini bildirdi. 
II. Mehmed (Fatih), Akşemseddin ile İstanbul'un alınmasında girişte şehir halkı tarafından karşılanıyor. Şehir halkı Akşemseddin'i II. Mehmed sanıp ona çiçekler uzatılıyordu.

Akşemseddin ise "Padişah ben değilim" diyerek yanındaki II. Fatih Sultan Mehmed'i gösteriyordu. II. Mehmed ise "Hünkar benim ama, o benim hocamdır. Çiçekler O'na Layıktır!" diyordu.

Akşemseddin'in Ayasofya camii'sinde ilk Cuma namazı 
Fatih Sultan Mehmed, İstanbul'un fethin ardından Ayasofya'da hutbesini tamamladıktan sonra, minberden indi.
(Ayrıca Akşemseddin'nin de Ayasofya'da  hutbe okuduğu söylenir).
Akşemseddin'i imâmete geçirdi. Böylece Akşemseddin, fethin ilk Cuma namazını kıldırmış oldu.

Akşemseddin'nin Ebu Eyyub el-Ensari’nin kabrini bulması
Sultan’ın Eshab-ı kiramdan Ebu Eyyub el-Ensari’nin kabrinin bulunduğu yeri sorması üzerine: "Şu karşı yakadaki tepenin eteğinde bir nur görüyorum. Orada olmalıdır." cevabını verdi.

Daha sonra orası kazıldı ve Eyyub Sultan’ın (radıyallahü anh) kabri ortaya çıktı. Fatih Sultan Mehmed Han, Ebu Eyyub el-Ensari’nin kabr-i şerifinin üzerine bir türbe,yanına bir cami ve ilim öğrenmek için gelen talebelerin kalabileceği odalar inşa ettirdi. Sultan, Akşemseddin’den İstanbul’da kalmasını istediyse de, Akşemseddin Padişah’ın bu teklifini kabul etmedi.

Akşemseddin'in tıp ilminde başarısı 
Akşemseddin başta İslami bilimler olmak üzere tıp, astronomi, biyoloji ve matematikte zamanın ünlülerinden oldu. 
Ayrıca Türk âlimi, tıp insanı ve Mikrobu ilk bulandır.

Akşemseddin uzun yıllar Osmanlı medreselerinde çalışarak yüzlerce öğrenci yetiştirdi. Tıp alanında bulaşıcı hastalıklar üzerinde de önemli çalışmalar yaptı. Araştırmaları sonunda tıp ile ilgili Türkçe yazdığı Maddet-ül Hayat kitabı vardır.

Akşemseddin'in tıp ilmini kimden ve nasıl öğrendiğine dair kesin bir bilgimiz olmasa da tıp ve eczacılık alanında da büyük bir üne sahipti. Sadece beden hastalıkların değil, aynı zamandan ruh hastalıklarının da hekimi olan Akşemseddin, ruh hastalıklarını da tedâvi ederdi. Akşemseddin o devirde seratan denilen kanser hastalığının araştırmacılarından olup bu hastalıkla çok uğraştı.

Akşemseddin, Louis Pasteur'in yaklaşık 400 yıl sonra deneyle keşfettiği mikrobu, Maddetü'l-Hayat adlı eserinde yıllar öncesinde dile getirdi.
Mikroskop henüz icat edilmemişken, tarihte mikroorganizmalardan bahseden ilk kişidir. Ve Mikrobiyolojinin babası sayılmaktadır.

Ayrıca hangi hastalıkların hangi bitkilerden hazırlanan ilaçlarla tedavi edileceğine dair bilgiler ve formüller ortaya koydu. Akşemseddin, zahiri ve batıni ilimleri bilen birçok alim yetiştirdi.

AKŞEMSEDDİN TEKRAR GÖYNÜK'DE 
çalışmaları ve vefatı 
Akşemseddin, İstanbul fetihinden sonra, II. Mehmed'in ısrarına rağmen İstanbul'da kalmak istemedi. Tekrar Bolu-Göynük'e çekildi ve vefatına kadar orada kaldı.

Hacı Bayram Veli´nin ölümünden sonra Bayramîlik tarikatını yürüttü.
Akşemseddin, Şemsîyye-î Bayramîyye isimli Türk tarikâtının kurucusudur.  

Göynük’e yerleştikten sonra, bir taraftan ahiret hazırlığı yapıyor, diğer taraftan da küçük oğlu Hamdullah’ın ilim ve terbiyesi ile meşgul oluyordu. “Bu küçük oğlum, yetim, zelil kalır, yoksa, bu zahmeti çok dünyadan göçerdim.” derdi.

Bir gün hanımının; “Göçerdim dersin yine göçmezsin!” demesi üzerine; “Göçeyim!” deyip mescide girdi. Akrabasını ve evladını toplayıp, vasiyetini yaptı. Helallaşıp veda etti. Yasin-i şerifi okumaya başladı. Sünnet üzere yatıp temiz ruhunu teslim etti (1460).

Göynük’teki tarihi Süleyman Paşa Caminin bahçesine defnedildi. Daha sonra oğullarının kabri ile beraber bir türbe içine alındı. Güzel mistik bir ortamda sevenlerini beklemektedir.

Fatih Sultan Mehmed tarafından 1464 yılında Bolu ilinin, Göynük ilçesinde mezarına türbe yaptırılmıştır.
Akşemseddin Anma Günü 1988 yılında başlamış olup, her yıl İstanbul'un Fetih Kutlamalarından bir hafta önce Mayıs ayının üçüncü haftasının Pazar günü kutlanmaktadır.

ESERLERİ:
1) Risalet-ün-Nuriyye: Tasavvufa ve tasavvuf ehline dil uzatanlara cevab mahiyetindedir. Arabça olup, kardeşi Hacı Ali tarafından Türkçe’ye çevrilmiştir. 
2) Def’ü Metain, 
3) Risale-i Zikrullah, 
4) Risale-i Şerh-i Ahval-i Hacı Bayram-ı Veli, 
5) Malumat-ı Evliya, 
6) Maddet-ül-Hayat, 
7)Nasihatname-i Akşemseddin.
Ruhun Şad Mekanın Cennet Olsun 
                
Derleyen: Sefer EREN
İSTANBUL'UN MANEVİ FATİHİ  AKŞEMSEDDİN'NİN HAYATI KISACA BÖYLE. TÜRBESİ TARİH VE MANEVİYET KOKAN GÖYNÜK'DEDİR. ZİYARET ETMENİZİ TAVSİYE EDERİM. AYRICA BÖYLE ŞAHSİYETLERİ UNUTMAYALIM İNŞALLAH...

 BAZI ÖNEMLİ SÖZLERİ:
*Hiç kimseye kızma, eziyet etme. 
*Hiç kimsenin kalbini kırma, gönlünü yıkma. 
*Dünyanın gam ve kederiyle kendini  üzme ve ezme.
*Seni, rahatsız edecek olan; davranışlarda bulunma... 
*Kâr ve zararını; iyi bil...
*İki kişi arasına, girme.
*Her işe besmele ile başla. 
*Temiz ol, daim iyiliği adet edin, tembel olma, namaza önem ver. 
*Nimete şükür, belaya sabret. 
*Dünyanın mutluluğuna mağrur olma. *Ömrüm uzun olsun dersen, kimseye kızma, eziyet etme. 
*Kimsenin nimetine haset etme. 
*Senden üstün olan kimsenin önünden yürüme. 
*Tırnağını asla dişinle kesme. 
*Çok uyumak kazancın azalmasına sebeb olur. 
*Akıllı isen yalnız yolculuğa çıkma. 
*Gece uyanık ol, seher vakti Kur’an-ı kerim oku. 
*Zikrin daima hamd-i Hüda (Allahü tealaya hamd etmek) olsun. 
*Hem Cehennem azabından endişeli ol. *Hasedi terk et, kendini başkalarına medh etme. 
*Namahreme (harama) bakma, harama bakmak gaflet verir. 
*Düşen şeyi alıp (temizleyerek) yersen fakirlikten kurtulursun. 
*Edepli, mütevazi ve cömert ol. 
*Cünüb kimse ile yemek yemek gam verir. 
*Yalnız bir evde yatmaktan sakın. 
*Çıplak yatmak fakirliğe sebep olur.”