İŞTE DEVLET! BÖYLE KURAR, BÖYLE KORUR, BÖYLE TANITIR!
Cumhurbaşkanı’nın Açık Mesajı: Xankendi Zirvesi
Xankendi – 04.07.2025
Tarih takvime sığmıyor!
Xankendi – bir “Han”dan çok daha yüksek, “kənd”den büyük mü? Büyük!
Azerbaycan için, tüm bölge için yeni bir çağın en parlak habercisi verildi.
İnanın inandığınıza: utanmasam, kalabalığın önünde çok, büyüğün yanında büyük, Zirve’nin yanı başında bir de “Yüce mi?” – Yüce! – diye yazarım.
Evet! Xankendi’de Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın (EİT – ECO) 17. Zirve Toplantısı düzenlendi. 17’ncisi olsa da, adeta ilk gibi oldu. Daha önce başkentlerde yapılmıştı bu zirveler – ama bu seferki çok daha “şavakatlı” oldu. Oldu da oldu!
Üye,
üye olacak ve
hiçbir zaman üye olmayacak
ülkelerin medyası Xankendi’nin ruhani enerjisiyle doldu taştı. Maşallah!
Böylesi çiçeklenmeler, şahlanışlar, kanatlanmalar, gökyüzü gibi geniş ve deniz gibi derin işler… her zaman olmaz!
Xankendi’de oldu.
Azerbaycan devleti başardı.
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, büyük geleceğin kutlu haritasına mührünü vurdu.
Xankendi Zirvesi, yeni zaferlerin iradeli prologu oldu.
Tam 30 yıl boyunca uluslararası hukukun bloke edildiği, BM kararlarının kâğıt üstünde kaldığı, Avrupa kurumlarının diplomatik nezaketle meseleyi “dondurduğu” bir mekânda – Xankendi’de düzenlenen EİT Zirvesi, bu teşkilatın, üye ülkelerin ve Azerbaycan’ın modern tarihinde unutulmayacak yüksek itibarlı olaylardan biri oldu.
Evet,
artık sadece “işgalden kurtarılan şehir” diyerek geçemeyiz.
Azerbaycan’ın Karabağ’ı – Karabağ’ın Xankendi’si artık uluslararası iş birliğinin gerçekçi coğrafyasıdır.
Bu, yalnızca diplomatik bir jest değil.
Bu; toprak bütünlüğünü yeniden sağlamış bir ülkenin, kendi sınırlarında egemenlik hakkını – belgeyle, teşkilatla ve dünya gündemiyle akılcı ve zirvevi biçimde onaylamasıdır!
Simge Değil, Strateji!
Xankendi’de Zirve düzenlenmesi bir sembolün ötesindedir.
Bu, savaş sonrası dönemin kurumsallaşmış aşamasına geçişin güçlü hukuki ve siyasi adımıdır.
Azerbaycan’ın son yıllarda düzenlediği uluslararası etkinliklerin ardıllığı – 2023’te Şuşa’da ECO Bakanlar Toplantısı, 2024’te Türk Devletleri Teşkilatı’nın gayriresmî Zirvesi, Mayıs 2025’te Laçın’da Üçlü Zirve ve şimdi Xankendi’deki bu dev ECO Zirvesi – stratejik bir yansımanın ifadesidir.
Başka bir ifadeyle: Zirve, sadece bayrak dalgalandırmakla kalmayan, diplomaside de toprak hâkimiyetini kurma stratejisinin ilanıdır.
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev bu etkinlikte sadece ev sahibi bir lider olarak değil – bağımsız bölgesel politika inşa eden bir güç merkezinin başı olarak konuştu.
Muharip Başkomutan’ın Zirve konuşmasındaki kilit mesajları şöyle özetlenebilir:
1. Tarihi adaletin tesisi – Ermenistan’ın 30 yıllık işgal siyasetinin açığa çıkarılması; kültürel ve dini yıkımın belgelenmesi; uluslararası camianın ahlaki sorumluluğuna çağrı.
2. Bütünleşme ve “Büyük Dönüş” süreci – Şu ana kadar 50 bine yakın Azerbaycanlının işgalden kurtarılan topraklara dönüşü, yeni şehirleşme vizyonu, akıllı köy projeleri.
3. Batı Azerbaycan meselesinin uluslararası niteliği – İslam İşbirliği Teşkilatı’nın 57 üye ülkenin oybirliğiyle aldığı kararla, Ermenistan’ın etnik temizlik politikalarının uluslararası düzeyde mahkûm edilmesi.
4. EİT ve COP29’un jeoekonomik kesişimi – Azerbaycan’ın yalnızca enerji tedarikçisi değil, aynı zamanda bölgesel lojistik ve yeşil geçiş merkezine dönüşmesi.
Evet, sadece bu dört stratejik tespit bile kalbimizi kıvançla doldurmaya yeter!
Stratejik Hatlar Xankendi’den Geçiyor
Şu anda Azerbaycan ekonomisine yapılan 350 milyar dolarlık yatırımın yarısı dış kaynaklıdır.
Bakü-Tiflis-Kars, Güney Gaz Koridoru ve Zengezur Koridoru gibi projeler sadece bölgesel değil – kıtalar arası öneme sahip.
İşte bu bağlamda, Xankendi’nin bu süreçlere entegre edilmesi, Azerbaycan’ın toprak egemenliğinin ekonomik egemenlikle tamamlanması anlamına gelir.
Daha açık ifade edelim: Jeopolitik entegrasyonun yeni safhasında, Xankendi “nasıl inşa edilecek?” sorusunun cevabı bellidir – öncelikle uluslararası etkinliklerle, ticaretle ve diplomatik bağlarla!
“Şuşa Modeli”nden “Xankendi Modeli”ne
Xankendi’deki Kongre Merkezi’nin tamamlanması, burada yapılacak kongreler, iş forumları, uluslararası organizasyonlarla Karabağ’ın merkezileşme süreci hız kazanıyor.
Bundan böyle “Şuşa Modeli”nden “Xankendi Modeli”ne geçişten söz edebiliriz.
Şuşa, 2021’den bu yana kültürel ve ideolojik merkezdi.
Artık Xankendi kurumsal ve diplomatik merkez olarak konumlanıyor.
EİT Zirvesi bu geçişin resmi onayıdır.
Peki Ya Ermenistan?
Şimdi asıl soru şu:
Ermenistan bu gerçeği kabul edecek mi?
Büyük ihtimalle – zorla, gecikerek ve direnerek…
Ama bugün gerçeklik “kabullenmek zorunda kalacağın hakikate” dönüşmüştür.
Ermenistan’a destek olan çevrelerin pasif izleyici rolü, Azerbaycan’ın stratejik planlamasının başarısını perçinlemektedir.
Bu noktada biz rahatlıkla şunu diyebiliriz:
“Olağanüstü diplomasinin olağanüstü sonuçlarıdır bunlar!”
Xankendi’deki EİT Zirvesi – Cumhurbaşkanı Aliyev liderliğinde Azerbaycan diplomasisinin savaş sonrası dönemde yürüttüğü atak diplomasinin siyasi zirvesidir.
2020 sonbaharı toprakların kurtuluşuydu,
2023–2025 dönemi gerekli siyasi atmosferin kazanımıydı,
şimdiyse – 2025 yazı – Karabağ’ın hak sahibine aitliğinin uluslararası ölçekte derin bir itiraf ve onayıdır.
Bir Zamanlar Kimse Gitmezdi…
Bir zamanlar hiçbir büyükelçi Şuşa’ya, Ağdam’a, hele Xankendi’ye gitmezdi.
İran araçları, kendi plakasını Ermeni plakasıyla saklayarak bu şehre yakıt taşıyordu.
Bugünse – İsrail’in bombaladığı Tahran’dan gelen Cumhurbaşkanı Pezeşkian Xankendi’deydi.
Kendi ana dilinde karşılandı. Cumhurbaşkanı Aliyev’den “Burası sizin de öz vatanınızdır” iltifatını duydu.
Aliyev ve Erdoğan’ın kardeşçe yakınlığını hissetti.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin bayrağı, devlet bayraklarıyla birlikte ilk kez böyle bir zirvede dalgalandı.
KKTC Cumhurbaşkanı, nükleer güç sahibi devletlerin, diplomatik bağ kuran kardeş ülkelerin liderleriyle aynı masadaydı – kendi bayrağıyla!
Cumhurbaşkanı Aliyev, Karabağ’da ikinci bir “Ermeni devleti” kurmak isteyen ama başaramayan çevrelere adeta KKTC bayrağıyla net bir mesaj verdi:
Devlet böyle kurulur, böyle korunur, böyle tanıtılır!
Sizin kurmak istediğiniz “ikinci” değil, birinci devlet bile devlet olamamıştır.
Devlet kurmak bir sanattır – o da bizim ata mirasımızdır!
İşin temeli hakka, adalete dayanmalıdır.
Hak incinir ama kırılmaz!
Xankendi Zirvesi – Kremlin Sonrası Yeni Sayfa
Bu Zirve, Karabağ’ın 30 yıllık işgalinin ana müsebbiplerinden olan Kremlin’in Yekaterinburg ve Voronej olaylarını kışkırtmasının hemen ardından gerçekleşti.
Bunların hiçbiri tesadüf değildir.
Son Söz Yerine:
Azerbaycan bu tarihi olayı bir devlet olarak değil, bir hak sahibi olarak yaşıyor.
Xankendi’de EİT Zirvesi düzenlemek, yalnızca gücün değil, adaletin ve meşruiyetin dünyaya tercümesidir.
Ve artık Müşfiq’in mısrası sadece şiir değil, geleceğin gerçek habercisidir:
“Büyük günler,
Şanlı günler,
Neşeli günler,
Yoluna düşen günler –
Daha önümüzdedir!”
DEVLETİMİZ VAR OLSUN!
#Ekber GOŞALI
#XankendiZirvesi #EkberGoşalı #AzerbaycanDiplomasisi #KarabağZaferi #DevletAklı #CumhurbaşkanıAliyev #AzerbaycanTürkiyeKardeşliği #EİTZirvesi2025 #ŞuşadanXankendiye #MeşruGüç #BüyükDönüş #ZengezurKoridoru #DevletSanattır #BirMilletİkiDevlet #KKTCXankendi #YeniKarabağ #TürkDünyasıYükseliyor #HakkınYanındayız #AdaletinZaferi #UluslararasıOnay #XankəndiZirvəsi #ƏkbərQoşalı #AzərbaycanDiplomatiyası #QarabağQələbəsi #DövlətAklı #PrezidentƏliyev #AzərbaycanTürkiyəQardaşlığı #EİTZirvəsi2025 #ŞuşadanXankəndiyə #HüquqiQələbə #BöyükQayıdış #ZəngəzurDəhlizi #DövlətSənətidir #BirMillətİkiDövlət #KTTCXankəndi #YeniQarabağ #TürkDünyasıYüksəlir #HaqqınYanındayıq #ƏdalətQalibGələcək #BeynəlxalqTəsdiq
#Recep Tayyip Erdoğan #fetö #PSGREAL #RealMadrid #EmniyetiDuyanVarmı #Petrol #Vini #Paris #Realin #Yeni #Suriye #Halkın #Yargı #Vakit48 DevletAffi #Seçim #Erken #Mansur #GalaxyAl #İklim #Yerli #Grok