1. Türkler kimdir?
"Türkler" veya "Türk halkları", Orta Asya’nın tam kalbinde ortaya çıkmış kabileler bütünüdür. Bilimsel tartışmalara rağmen çoğu kaynakta Altay halkları sınıfına dâhil edilirler.
Ortak Özellikler:
- Dil: Altay dilleri ailesinin Türk koluna ait.
- Kültür: Başlangıçta göçebe, sonrasında güçlü şehir devletleri kurmuşlardır.
- Fiziksel yapı: Tarihe ve coğrafyaya bağlı olarak genellikle Avrasya (Moğol + Avrupa) karışımıdır.
2. Ana yurtları neresidir?
Orijinal yurt: Altay Dağları çevresi — (bugünkü Çin, Moğolistan, Kazakistan, Rusya ve Güney Sibirya üçgeni).
Burada şu kadim Türk kavimleri doğmuştur:
- Hun Türkleri
- Köktürkler
- Uygurlar
- Karahanlılar
- Karahitaylar
- Kumanlar
- Kıpçaklar
- Hazarlar
- Selçuklular
3. Tarih boyunca Türklerin yayılışı
Türkler, göçler, savaşlar ve siyasi genişlemelerle Asya’dan Avrupa’ya kadar geniş alana yayıldılar.
Doğu:
- Moğolistan
- Kuzey Çin (Uygur bölgesi)
- Tibet
Orta Asya:
- Kazakistan
- Kırgızistan
- Özbekistan
- Türkmenistan
- Tacikistan (Türk azınlıklar)
- Kuzey Afganistan
- Doğu Türkistan (Sincan – Uygurlar)
Batı:
- İran (Azeriler, Türkmenler, Kaşkaylar, Afşarlar)
- Kafkasya (Azerbaycan, Dağıstan, Karaçay, Balkar vs.)
- Irak ve Suriye Türkmenleri
- Anadolu (Türkiye)
- Balkanlar (Bosna, Kosova, Makedonya, Bulgaristan, Arnavutluk)
Kuzey:
- Güney Rusya (Tatarlar, Başkurtlar, Nogaylar, Çuvaşlar)
- Kırım Tatarları
Güney:
- Horasan Türkmenleri
- Hindistan Türkleri (Timurlular, Babürler)
4. Tarihsel sınırlar neresidir?
Tarihi Türk coğrafyası:
- Doğuda: Moğolistan ve Kuzey Çin
- Batıda: Hazar Denizi ve İran yaylası
- Kuzeyde: Güney Sibirya
- Güneyde: Hindistan'ın kuzeyi ve Horasan
Sonraki dönem genişleme alanları:
Selçuklular ve Osmanlılar sayesinde Türkler:
- Anadolu
- Mezopotamya
- Şam ve Arap Yarımadası
- Balkanlar
- Kuzey Afrika’ya kadar ulaştılar.
5. Genetik veriler ne diyor?
Modern genetik çalışmalar, Türk halklarının Avrasya kökenli olduğunu göstermektedir. Genetik havuz:
- Orta Asya tipi (R1a, C, Q, N)
- İranî katkılar (J2, G)
- Arap katkısı (J1)
- Avrupa ve Slav katkısı (I, R1b)
- Moğol katkısı (C, O)
Orta Asya Türkleri, genetik olarak Türk aslına en yakın gruplardır (Kırgızistan, Kazakistan, Uygurlar, Türkmenler, Özbekler, Azerbaycan).
6. Temel Kaynaklar ve Belgeler
Klasik Kaynaklar:
- Orhun Yazıtları – Bilge Kağan (8. yüzyıl, Göktürkçe)
- Divanü Lügati’t-Türk – Mahmud Kaşgarî (11. yüzyıl, Arapça)
- Câmiʿu’t-Tevârîh – Reşîdüddin Fazlullah (13. yüzyıl, Farsça)
- Tarihü’r-Resul ve’l-Mülûk – Taberî (9. yüzyıl, Arapça)
- El-Bayan el-Muğrib – İbn İzârî (13. yüzyıl, Arapça)
Modern Akademik Kaynaklar:
- Peter B. Golden – An Introduction to the History of the Turkic Peoples
- Lars Johanson & Éva Csató – The Turkic Languages
- Denis Sinor – The Cambridge History of Early Inner Asia
- Carter Findley – The Turks in World History
- René Grousset – L’Empire des Steppes
Genetik ve Harita Belgeleri:
- Bayazit Yunusbayev ve ekibi (2015) – The Genetic Legacy of the Expansion of Turkic-speaking Nomads
- Mahmud Kaşgarî Haritası – 11. yüzyıl Türk coğrafyası (İstanbul Kütüphanesi)
Arapça İkincil Kaynaklar:
- **Dr. Abdülaz
#TürkTarihi #Türkler #OrtaAsyaTürkleri #TürkBoyları #TürkGöçleri #AltayTürkleri #TürkKültürü #TürkDünyası #Göktürkler #Hunlar #Uygurlar #Selçuklular #Osmanlılar #TürkSoyu #TürkCoğrafyası #TürkGenetiği #TarihiTürkYurdu #DivanüLügatitTürk #OrhunYazıtları #TürkMilleti #TürkIrkı #TürkAntropolojisi #TürkDevletleri #TuranCoğrafyası #DiyarHurmuzlu
#Barinajans #Hasan Barın #EmekliyeSeyyanen30BinTL #ElazığZehirSoluyor #Cem Avşar #Osimhen #Osayi #Hayırlı Cumalar #Uğurcan #Mansur Yavaş #Anoma #YaGrev Yaİstifa #STK'lar Susmayın #savunmahattix #Trabzonspor #Ak Parti #Halk #UrfaÖğretmenAçığı10Bin #S&P 500 #YasamaBitmedenKademe