• BIST 100

    10225,48%-1,28
  • DOLAR

    40,23% 0,13
  • EURO

    47,04% 0,39
  • GRAM ALTIN

    4343,85% 0,59
  • Ç. ALTIN

    6901,12% 0,00

İran’da Sessizliğin Çığlığı: 22 Mayıs Güney Azerbaycan Ayaklanması ve Türk Kimliğinin Direnişi

2006’da bir karikatürle başlayan isyan, aslında yılların birikmiş öfkesinin yansımasıydı. 22 Mayıs, Güney Azerbaycan Türklerinin sistematik asimilasyona ve etnik ayrımcılığa karşı ayağa kalktığı gün olarak tarihe geçti.

DÜNYA 22.05.2025 15:09:00 0
İran’da Sessizliğin Çığlığı:  22 Mayıs Güney Azerbaycan Ayaklanması ve Türk Kimliğinin Direnişi

İran’da Sessizliğin Çığlığı: 
22 Mayıs Güney Azerbaycan Ayaklanması ve Türk Kimliğinin Direnişi

2006’da bir karikatürle başlayan isyan, aslında yılların birikmiş öfkesinin yansımasıydı. 22 Mayıs, Güney Azerbaycan Türklerinin sistematik asimilasyona ve etnik ayrımcılığa karşı ayağa kalktığı gün olarak tarihe geçti.

Bir Karikatür, Bir Halkın Sabrını Taşırdı

22 Mayıs 2006 tarihinde İran’ın kuzeybatısındaki Tebriz şehri başta olmak üzere birçok Türk nüfusun yoğun yaşadığı bölgede kitlesel protestolar patlak verdi. Nedeni, görünürde bir çocuk dergisinde yayımlanan masum bir karikatürdü. Ancak bu karikatür, Azerbaycan Türklerine yöneltilmiş ağır bir hakaret olarak algılandı ve derinlerde biriken tarihsel kırgınlıkları gün yüzüne çıkardı.

Söz konusu karikatürde, bir çocuğun böcek dilinde konuşmaya çalıştığı, ancak böceğin bunu anlamayıp Azerbaycan Türkçesiyle “nəmənə?” (Ne diyorsun?) dediği görülüyordu. Yazının devamında ise böceklerin kendi dillerini bilmediği, bu yüzden zorla eğitilmeleri gerektiği ifade ediliyordu. İran devleti tarafından finanse edilen bir yayında, Türk kimliği doğrudan 'böcek' metaforuyla aşağılanıyordu.

Tarihin Birikimi: Sistematik Asimilasyonun Arka Planı

İran'daki Güney Azerbaycan Türkleri uzun yıllardır yalnızca kültürel değil, ekonomik ve siyasi olarak da sistematik ayrımcılıkla karşı karşıya. Anadilde eğitim hakkı, medya temsiliyeti ve kamusal alanda Türk kimliğinin görünürlüğü neredeyse tamamen yok sayılmış durumda.

“İran” gazetesi olayından çok önce başlayan bu baskı, karikatür krizini bir patlama noktasına dönüştürdü. O gün sokaklara dökülen halk, sadece bir hakarete değil, kökleşmiş bir ayrımcılık sistemine karşı sesini yükseltiyordu.
 

22 Mayıs Ayaklanması: Bastırılan Bir Kimliğin İsyanı

Tebriz, Urmiye, Erdebil ve Zengan, Hoy, Qoşaçay, Sulduz gibi şehirlerde on binlerce kişi sokaklara çıktı. “Dilimize, kültürümüze hakaret ettirmeyiz” sloganlarıyla başlayan barışçıl yürüyüşler, kısa sürede güvenlik güçlerinin sert müdahalesiyle karşılaştı. Çok sayıda sivil gözaltına alındı, işkence iddiaları gündeme geldi, bazı kaynaklara göre ölümler yaşandı.

Ancak protestolar yalnızca fiziksel olarak değil, düşünsel düzlemde de yaygınlaştı. Üniversitelerde bildiriler yayımlandı, aydınlar tepkilerini dile getirdi. Ayaklanma, bir halkın kolektif hafızasındaki “artık yeter” noktasına işaret ediyordu.

İran’ın Irkçı Kodları: Dünya Verileri Ne Diyor?

Dünya Değerler Araştırması’na göre İran, etnik eşitsizlikler açısından dünyanın en problemli ülkelerinden biri. Araştırmalarda İran, en ırkçı ülkeler listesinde ilk 10’da yer alıyor.

Resmi belgelerde, müfredat kitaplarında ve medya yayınlarında Azerbaycan Türklerine yönelik kullanılan dil, çoğu zaman küçümseyici ve dışlayıcı. Bu karikatür de bu ayrımcılığın görünür hale gelmiş bir versiyonu.

Bugün: 22 Mayıs Ne Anlama Geliyor?

2006’dan bugüne İran’da çok şey değişmiş değil. Ancak halkın bilinci değişti. Bugün 22 Mayıs, yalnızca bir isyanın değil, bir direnişin ve kimlik savunusunun günü olarak anılıyor. Gençler dijital platformlarda anadillerini yaşatıyor, kültürlerini sahipleniyor, baskıya rağmen sesini daha gür çıkarıyor.

22 Mayıs, tarih boyunca susturulmaya çalışılan bir halkın kimliğine sahip çıkışının simgesi haline geldi.

Sonuç: Bir Karikatürle Başlayan Fırtına

22 Mayıs 2006, İran'daki etnik politikalara dair ezberleri bozan bir uyanıştı. Bir halk, aşağılanmaya karşı susmadı; meydanlara, kalemine, söz hakkına sahip çıktı. Karikatürler unutulur ama bir halkın hafızasındaki kırılma noktaları silinmez.

Bugün 22 Mayıs, sadece geçmişin değil, geleceğin de inşa edildiği bir hafıza günüdür.

 

 

 

#Mesut Haray #İran #Güney Azerbaycan #İsrail #Filistin #Gazze #Gassal #SinemÜnal #İsrail #Filistin #Avrupa #AvrupaParlemamtosu 

#Barinajans #Google 

#Resmi #Hukuk #Sedat Peker #deprem #Hukuk #Hayırlı Cumalar #HaklıÇıktı #Esmer Mavi #Tek YolKademe #Köfteci Yusuf #Avrupa Birliğine #Tekin Bingöl #TOBB Sesismiz Ol #Gökçe #Modern #Trump #TekinBingöl #Gökçer #Emekli Ezildi #İmamoğlu #ABD'de

Haber Editörü

Gazeteci, Araştırmacı: MESUT HARAY

mesutharay@gmail.com

Süveyda’da Kanlı Çatışmalar: Suriye Ordusu Müdahale Etti, Kontrolü Sağladı; İsrail’den Dürzilere Hava Desteği

İsrail, Süveyda’da Dürzi Bölgesine Giden Suriye Ordusuna Ait Tank Konvoyunu Vurdu

DÜRZİLERDEN SURİYE ORDUSUNA KANLI ÇATIŞMALAR; 18 ASKER ÖLDÜ, 9 REHİN

Güvenlik Uzmanları Uyardı: PKK’nın Elinde 2,5 Milyar Dolarlık Silah Var; Asıl Tehdit Artık Suriye’nin Kuzeyi

İsrail Ordusu'nun 3 Askeri öldürüldü; Netanyahu'dan Yas Mesajı

15 Temmuz’un İlk Şehidi Bülent Aydın’ın Kabri Başında

Antik Mısır’dan Günümüze: Bulunan 3.000 Yıllık Bal Hâlâ Yenilebilir

Fenerbahçe, Dünya Yıldızı Asensio Transferinde Mutlu Sona Çok yakın

Beşiktaş, Kyle Walker-Peters Transferini Resmen Açıkladı

Halep Türkü gazeteci İbrahim Bozan’dan SDG değerlendirmesi: “Bölünme ihtimali uluslararası onaya bağlı”

Trump’tan Putin’e 50 Günlük Ultimatom: "Beni Kimse Kandırmaz!"

Bir Ömrün Sessiz Kahramanı: Nizami Babayev

Kathimerini: Türkiye, Bingazi'ye Deniz Yetki Mutabakatı İçin Baskı Uyguluyor

Şile Belediye Başkanı Kabadayı Tutuklandı: Soruşturmada 5 Kişi Cezaevine Gönderildi

Bazılarının hiç hoşuna gitmeyecek gerçek bilgi duayen tarihçi İlber Ortaylı'dan: “Vahdettin kaçmadı, iç savaş çıkmasın diye ülkeyi terk etti”

Gururlandıran Gelişme: Manisa’nın Sardes Antik Kenti UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne Girdi

Fars Haber Ajansı: İsrail Saldırısında İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan Yaralandı

İsrailli Siyasilerden Sert İtiraflar ve Uyarılar: “Savaş suçu işleniyor, hükümet devrilmeli”

Harıbülbül Kokulu “Benim Şuşa Destanım”

İngiltere Kara Kuvvetleri’nin Eski Komutanı"Beş Yıl İçinde Rusya ile Savaş Çıkabilir"

TUSAŞ Genel Müdürü Demiroğlu: "KAAN, Altıncı Nesil Uçaklara Liderlik Edecek"

İran’da Kayıp Yardımsever: Sercan Eran Vakası Rejim Sınırlarının Kırmızı Çizgisine mi Çarptı?

Türkmen Bağlantısı ve Doğalgaz Enerjisi Diplomasisi: Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın Azerbaycan Açılımı.!

Gazze’de Açlık Alarmı: 1 Milyon 250 Bin Kişi Felaket Seviyesinde Tehlikeyle Karşı Karşıya

Gölhisar Kibyra Antik kenti

أحمد الشرع في باكو: بين الغاز والسياسة… هل تبدأ شراكة استراتيجية بين سوريا وأذربيجان؟

Rusya’nın önde gelen devlet ajanslarından RIA Novosti: "Erdoğan yatağanı çekti, Türkiye büyük bir savaşa hazırlanıyor"

Aliya İzzetbegoviç: “Sırplar bize Türk derdi, Müslüman olduğumuz için”

Büyük Türk Dünyası Turan Keneşi Derneği, Srebrenitsa Katliamı'yla ilgili Kınama Mesajı yayınladı.

ABD Büyükelçisi Tom Barrack: SDG’ye bağımsız bir devlet kurma borcumuz yok; Özgür Kürdistan ve bağımsız SDG devleti olmayacak”

Yükleniyor

Haberi Sesli Oku

İran’da Kayıp Yardımsever: Sercan Eran Vakası Rejim Sınırlarının Kırmızı Çizgisine mi Çarptı?

Fazil Mustafa’dan Gazeteci Elman Cəfərli’ye 50. Yıl Kutlaması

Türk Dünyası Dayanışma ve Yardımlaşma Teşkilatı Azebaycan Ülke Başqanlığının B A Ş S A Ğ L I Ğ I

Mübariz Mansimov’dan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e Destek Mesajı

Rusya'da Azerbaycanlı Aileye Kanlı Operasyon: Edebiyat Dünyasına Vicdan Çağrısı

"İki Devlet, Tek Vizyon": Türkiye ve Azerbaycan’dan Ortak Sosyal Sorumluluk

Türkiye Sınırında Mafya Gölgesi: Urmiye, Zindeşti Ailesinin Pençesinde

‎بيان صادر عن فعاليات سياسية واجتماعية تركمانية سورية

السادة المتصدرين المشهد التركماني السوري … مزهريات المرحلة الذهبية

الواقع الجديد والحلم المستحيل الذي تحقق في سوريا : نحو نظام إقليمي جديد في الشرق الأوسط

İran’daki PKK-Peşmerge Varlığı: Güney Azerbaycan Üzerinden Yeni Bir Terör Kuşağı mı Örülüyor?

Erdoğan ile Suriye Lideri Şara Dolmabahçe’de Tarihi Zirvede Buluştu

Çin halk cumhuriyetinin Borç Diplomasisi:

İç Savaş Görüntüsü Verenlere Cihat Yaycı’dan Sert Tepki

Uluslararası Topluma Çağrı: Birlikte Yaşamak ve Barış Mümkündür

Polonya’dan Türkiye’ye Güvenlik Mesajı: Yeni Avrupa Mimarisi Ortak İnşa Edilmeli

Azerbaycan ve İran Başkanları Dostluk Mesajı Verdi

Rusya'nın Semerkand'daki Krizi: Özbekistan'ın Batı ile Yükselen İlişkileri

التركمان :شعب قديم في سوريا

بين الفكرة والخذلان: معركة الوعي في زمن التشبيح المُقنّع

Antalya’da Dünya Azerbaycanlılarının Tarihi Birliği

Suriye'de Müslüman yönetimine karşı isyan edenler kimlerdir? - Tural Irfan yazıyor

Talat Paşa’yı Saygıyla Anıyoruz

Tenzile Rüstemhanlı, İlber Ortaylı ile Görüştü Milletvekili Tenzile Rüstemhanlı,

Minik Öğrencilerden Yerel Yönetime Anlamlı Ziyaret

Yuri Romanov'un "Ben Savaşı Çekiyorum... Hayatta Kalma Okulu" Kitabı Türkçeye Kazandırıldı

Demir Kırat: Rumeli’de Son Nöbet – Osmanlı’nın Balkanlardaki Son Direnişi

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2

YAZARLAR